Doktor Faustus | bladzijden 562 t/m 672
Thomas Mann
De roman Doktor Faustus hield op zoals ik voor het lezen al wist dat die zou eindigen. Thomas Mann leende wat drama uit de biografie van Nietzsche, en sloeg zijn hoofdpersoon met plotselinge krankzinnigheid. Einde verhaal.
En dat viel me de hele tijd op, aan dit boek. Ik wist wat er komen zou. Tot in detail. Al is ook zonder voorkennis bij een boek met een verwijzing naar Faust in de titel aan te nemen dat de duivel er een rol in gaat spelen.
Tegelijk viel me op dat hetzelfde fenomeen eveneens speelde bij het boek Infinite Jest. Door alle publieke commentaren op die romans worden sommige gebeurtenissen en feiten nogal wat groter en steviger dan ze in het eigenlijke verhaal zijn.
In de samenvatting van iets, om een ander wat te vertellen, worden verhaalelementen zo makkelijk uit hun context geïsoleerd.
En goed, normaal hoort dit allemaal geen probleem te zijn. Van de meeste verhalen, of het nu om romans gaat of films, maakt het me niet uit de uitkomst al te kennen. Van belang is enkel hoe verteld wordt dat Dr. Jekyll en Mr. Hyde éen en dezelfde persoon blijken te zijn; of noem willekeurig welk cruciaal plotelement maar op.
Schrijvers hebben zo veel mogelijkheden meer om een boek memorabel te maken. Maar van deze roman zal me weinig bijblijven. Uiteindelijk bleek Doktor Faustus me vooral een roman waarvan ik nog net begrijpen kan dat anderen die knap vonden. Een boek, waarschijnlijk nog altijd befaamd om de weerklank die het in eigen tijd vond — omdat er bijvoorbeeld parallellen te trekken zijn tussen romanelementen en met wat er in de Duitsland tussen 1933 en 1945 gebeurde, voor wie dat per se wil.
Volgt nog: een boeklogje.
[zie de hele reeks over Doktor Faustus hier]
[x]#8261 fan zaterdag 12 februari 2011 @ 08:00:00
Gezellig op 12 februari 2011 @ 13:39:27
Jammer dat het je tegenviel. En je verliest er in elk geval een vriend mee; om Mann nog maar eens te citeren: “Wie er [de roman DF] niet van houdt, hem mag ik meteen niet meer.” ;o)
Ik wat mij betreft vond enkele hfstt absoluut memorabel, zoals de korte liefde voor het kleine neefje (geloof ik?), en de ‘afscheidsrede’ van Adrian (en sowieso de laatste paar gesprekken tussen hem en Serenus). En ik moest over het algemeen juist lachen om het feit dat Mann voor zijn meest persoonlijke roman (zoals hij zelf zei) laat schrijven door de uitermate ongeschikte en schrijver Serenus…