Piskijker
week 9

Het mechanisme is inmiddels duidelijk. De politicus Geert Wilders laat weleens een boertje. Meer gebeurt er niet. Maar in plaats van die valse lucht te negeren, wordt de oprisping vervolgens door de media beschreven alsof er een orkaan aan land kwam.

Morgen pas presenteert Wilders een rapport, dat hij zelf betaalde, waarin uitgelegd wordt dat Nederland beter af is met de gulden. Toch kon ik gisteren overal de conclusies uit deze studie al lezen, terwijl niemand uit het rapport kon citeren. Wilders mocht enkel even een een-tweetje scoren met dagblad De Telegraaf.

Nu luidden die conclusie niet anders dan al in de onderzoeksopdracht was verordonneerd als uitkomst. En wie betaalt bepaalt. Helemaal bij onderzoeksrapporten. Wilders wist al dat de euro een vergissing is, en nu levert een Brits bureau dus op verzoek gretig het bewijs bij dit vooringenomen standpunt.

En op zich ben ik nog wel geïnteresseerd ook in de goochelwiskunde die de researchers daarbij zullen hebben moeten bedrijven.

Voor een aantal landen in het noordelijke deel van de EU heeft de euro namelijk ongekend veel geld opgeleverd. Nederland is zo’n land.

Nederland is bijvoorbeeld voor een heel groot deel van zijn inkomsten afhankelijk van handel. En ruim driekwart van die handel gaat inmiddels naar andere landen in de EU, omdat de interne markt zo goed werkt. Dankzij die euro. Maar mijnheer Wilders weet zeker dat de euro bij al dit een belemmering is. En hij heeft daar nu dus bewijs voor ook.

Dat is heel knap. Maar de stelling is dus zo uitzonderlijk dat die ook een buitengewoon bewijs vraagt. En tot dat beschikbaar komt, is Wilders en zijn rapport niets anders dan een piskijker die beweert met éen simpele oplossing alle kanker te kunnen genezen, en AIDS al helemaal.

Er worden dan ook enkele zaken verward. Zoals de schaarse feiten waarover alle deskundigen het eens zijn, en het woud aan meningen die verder bijna iedereen het zicht ontneemt aan die feiten.

Dat politici ongelooflijke fouten hebben gemaakt bij de invoering van de euro zal niemand kunnen betwisten. Italië moest en zou bij de Europese monetaire unie, bijvoorbeeld, terwijl het aan geen van de entreevoorwaarden voldeed. En vervolgens was het al even corrupte en armlastige Griekenland niet te weigeren. Decennia voor deze landen bankroet gingen, was zowel de geloofwaardigheid van de Europese politici als de accountancy al failliet.

Verder maakten Nederlandse politici de wisselkoers voor de gulden expres te laag bij invoering van de euro als betaalmiddel. Daardoor werden producten uit ons land voor het buitenland even een stuk goedkoper, ten opzichte van daarvoor, wat de nationale economie een enkel ogenblik ten goede kwam.

Door de invoering van de euro leek het daarom wel of in Nederland alles ineens nog duurder was dan normaal — wat cijfermatig ook te onderbouwen is. En de nog altijd nasudderende onvrede daarover, gecombineerd met de diepe onzekerheid over de financiële crisis van het moment, kan vervolgens vrij eenvoudig geëxploiteerd worden door een politicus die claimt als enige het beste voor te hebben met de mensen.

Zo’n politicus die weet dat angst te exploiteren is.

En nu kondigen de kranten en nieuwsprogramma’s niets anders dan bezuinigingen en andere rampspoed aan. Alleen omdat Duitsland weigert de euro een tikje te devalueren.

Bij al dit geldt dus dat het grotere goed voor de staat niet altijd parallel heeft gelopen met de belangen van zijn burgers. En mij lijkt dat een beetje politicus dit verschil zou horen uit te leggen, en dat het merendeel van het publiek die uitleg vervolgens ook zou begrijpen.1 Alleen gebeurt dit niet, of alleen na aandrang van onderzoeksjournalisten, die wat toenmalige hoofdrolspelers opsporen. Actieve politici leven namelijk altijd zonder enig verleden; omdat ze immer op weg zijn naar een mooiere toekomst.2

Wilders wil nu een referendum. In naam om te tonen hoeveel mensen de gulden terug willen. Maar in werkelijkheid om de onzekerheid van dit moment lekker te exploiteren.

En op zich is hem dat nog niet eens kwalijk te nemen. Wat mij zo ergert is dat iedereen hem daarbij zo gedienstig helpt. Tot zijn verontwaardigde tegenstanders aan toe.

  1. Let wel, hierbij gaat om de Nederlandse situatie. In Spanje, Griekenland, of Italië — landen die ineens goedkoper dan ooit geld konden lenen door de invoering van de euro, en dat prompt ook voluit deden — zal geen politicus durven uit te leggen waarom hij en zijn vriendjes in een enkel decennium een depressie over hun land hebben afgeroepen. [↩]
  2. En dat politici ooit zullen erkennen fouten te hebben gemaakt, is natuurlijk wel een illusie. [↩]

[x]#9881 fan zondag 4 maart 2012 @ 19:00:13