it is dochs oars, sûnt 2001

Op zoek naar de puurste chocolade | 01

Toen ik begin dit jaar als voornemen had om gezonder te gaan eten, vond ik dat daar ook iets ter compensatie tegenover moest staan. Ik mocht van mijzelf op zoek gaan naar de allerlekkerste chocolade, voor bij de koffie.

Dit kwam mede door een fascinerend verhaal, dat al speelde voor de Kerst, in de VS. Daar onderzocht een journalist van DallasFood.org of de lokaal vervaardigde Noka chocolade werkelijk de beste ter wereld is. In elk geval kost het spul verreweg het meest; op z’n voordeligst $ 309 voor een pondje, tot nog vele malen meer. [Ook vanwege de erin meeverpakte emotie, aldus de fabrikant].

In de loop van dat Amerikaanse onderzoek kwamen zulke aardige details over chocola naar voren, en het werk van chocolatiers, dat ik me haast schaamde er zo weinig kennis van te hebben. De Extra pure Delicata repen van de lokale Albert Heijn brachten mij namelijk al genoeg smaakgenot, zo dacht ik. Melkchocolade of bonbons is me te zoet.

Hoe sympathiek dat initiatief van Teun van der Keuken ook is om slaafvrije chocolade te willen; er zit te veel melk in de repen die hij nu verkoopt. Dat alleen al maakt ze voor mij vrijwel oneetbaar.

Grappig is wel dat op het moment dat ik besloot mijn expertise over chocolade uit te breiden, de buurtsuper ineens heel aanvaardbare Extra pure chocolade in het assortiment opnam.

Dat lijkt haast een teken. Interesses verschuiven, de markt roert zich. Er komt meer vraag, en dus hopelijk meer aanbod.

wordt vervolgd

Op zoek naar de puurste chocolade | 02

Het schiet niet hard op met mijn onderzoek naar wat de lekkerste pure chocolade is. Mijn uitgangspunt, om te kijken welke het best smaakt bij het koffiedrinken, staat haastigheid in de weg. Ben ik door de week veel weg overdag, zijn er zo veertien dagen om voor éen reep op is.

Chocolade simpelweg testen op of ik na een stukje door wil vreten, zou de onderzoekprocedures drastisch bekorten. Maar dan wordt chocolade tot snoep. Ook lekker, maar niet waar het mij om te doen is. Dan worden toevoegingen ook ineens te belangrijk. Het hierbij afgebeelde merk Ritter heeft vreselijk lekkere chocolade met marsepein. Die kan ik echt niet meetellen in mijn test.

Afgelopen maand nog meldde de BBC opnieuw welke gezonde stoffen er wel niet in chocolade zitten. Weer eens ging het daarbij om het zuivere spul. Pure chocolade. Bittere chocolade.

Onder de chocoholics die online bijeen klitten, telt spul met minder dan 70% zuivere cacaobestanddelen al niet eens mee. Wel heb ik van hen geleerd dat een beetje suiker erin toch nuttig is, voor de smeuiigheid. Netzo zit er bijna altijd iets van vanille in voor de smaak. Hoe puur de chocolade verder ook zijn mag.

Mijn verkenningen online hebben me wel het besef bijgebracht dat de speurtocht naar de puurste chocolade een levenswerk wordt. Waarbij ik mijn creditcard nog nodig zal hebben voor de nodige import.

De queeste lijkt me trouwens niet vervelend.

Maar voor de voortgang van dit onderzoeksproject is het ondertussen misschien aardig om een tweede categorie in te voeren, en ook te speuren naar de beste algemeen in Nederland verkrijgbare chocolade voor bij de koffie. Want, die onderzoeksparameter moet er wel bij.

Voorlopig scoort in deze categorie de Ritter Sport Noir Supérieur namelijk het hoogst in smaak. Terwijl ik die uit zichzelf wat bitter vind. Maar de bitterheid van de koffie compenseert heel opvallend die van de chocolade, waardoor deze bij het eten aanmerkelijk voller en rijker van smaak wordt. Verder telt mee in mijn waardering dat zo’n Ritter-reep goed in partjes breekt.

Omgekeerd is de pure chocolade van Verkade bij de koffie veel te zoet, en op zichzelf weer best te eten. Maar zonder daarbij nadrukkelijk naar iets te smaken. Dus scoort deze chocolade in mijn waardering lager dan alle andere, tot nu toe.

eerder in deze reeks

Op zoek naar de puurste chocolade | 03

‘The Guardian’ wijdt een hele special aan chocolade.

Op zoek naar de puurste chocolade | 04

Toen ik met mijn speurtocht naar de puurste chocolade begon, waren er vaag nog grootse plannen. Recensies zou ik schrijven over iedere geproefde reep. En als mijn proeven veel besprekingen zou opleveren, moest daar desnoods maar weer een nieuw weblog aan worden gewijd ook. Voor het overzicht.

Maar al gauw was me duidelijk niet de woorden te hebben om het eten van chocolade te beschrijven. En boven alles wilde ik voorkomen om het esotherische gebabbel te moeten produceren dat het lezen over wijn zo’n gruwel maakt.

Toch is mijn terughoudendheid weleens spijtig.

Graag had ik een bespreking gewijd aan de Kul-Kul chocolade uit Papoea Nieuw-Guinea. [Fabrikant daarvan is de firma Gross, die ongetwijfeld geen hoge uitvoer naar Angelsaksische landen heeft].

Kul-Kul is tijdelijk te bekomen bij de supermarktketen Lidl, normaal geen adres om chocolade te kopen. Maar er lijkt iets als een Derdewereld-actie te zijn nu.

Een eerste proeve leerde me overigens dat er stukjes in de chocolade zitten. Dat zijn geen nootjes maar harde stukjes cacao. Grootste probleem bij het eten van Kul-Kul was daarom dat ik even hevig zeker wist dat een van mijn vullingen het begeven had.

Volgens de verpakking heten die stukjes trouwens nibbs. Maar goed, ik lees anders nooit de gebruiksaanwijzing voor het eten van een reep.

[Dat ‘éclats de cacao’ op het wikkel zie ik nu pas, bij het plaatsen van deze diepgaande analyse op de server. Hawar.]

Op zoek naar de puurste chocolade | 05

Chocolade is beter dan zoenen. Voor het hart dan.

Vraag ik me toch af waar ik mijn handen laten moet, bij de volgende reep.

Op zoek naar de puurste chocolade | 06

Ik houd ervan naar professioneel wielrennen te kijken op de televisie, maar vraag me niet uit te leggen waarom. Het is makkelijker om van alles op de sport aan te merken. En dan gaat het me nog niet eens om de doping.

Een gruwel is me bijvoorbeeld de sponsoring, van de wielerploegen. Elke ploeg heet naar de belangrijkste geldschieter. De naam daarvan komt bovendien vele malen terug op steevast oerlelijke shirts en broeken. Om een of andere reden dalen de producten of diensten van zo’n bedrijf voor mij gigantisch in waarde zodra ze wielersponsor worden. Zo ze al kwaliteit bezaten, en niet al goedkoopte uitdroegen.

Misschien ligt dit aan het volkse karakter van de sport.

Nu rijdt er in België een profploeg rond met de naam ‘Chocolade Jacques’. Ik moet daar altijd om glimlachen. Helemaal als in de loop van een koers die naam zonder ironie gebruikt wordt.

‘Chocolade Jacques zet zich aan de kop van het peloton.’

‘Chocolade Jacques heeft zich goed laten zien vandaag.’

Maar toen bleek dat de firma ‘Jacques’ het chocolademerk Callebaut had overgenomen. Dat zei me al meer. En daarop was het zelfs zo dat de winkels hier deze chocolade gewoon in het assortiment hebben.

Dus, al waren mijn verwachtingen behoorlijk laag, deze pure chocolade is helemaal niet gek. Romig van nasmaak zelfs, als zoiets kan. Niet de lekkerste die ik ooit geproefd heb, maar ook absoluut niet vies.

Op zoek naar de puurste chocolade | 07

Noorwegen schaft de chocoladetax af, die in 1922 werd ingevoerd. Maar omdat de belasting op suiker toeneemt, wordt snoep er weer duurder.

Door zo’n krantenberichtje besef ik nauwelijks weet te hebben waar hier allemaal luxe-belasting op geheven wordt. En of al die voorstellen om snel & vet eten te belasten niet gewoon zijn uit te voeren door bestaande regelingen te verzwaren.

Waarom wordt er niet gewoon een transvettentax ingevoerd van 1000%, als politici dan toch zo bezorgd zijn over onze gezondheid?

Op zoek naar de puurste chocolade | 08

Hoe het ondertussen staat met mijn onderzoek naar wat de lekkerste pure chocolade is? Een groot probleem blijkt te zijn dat elke keer als ik iets tot favoriet benoem, het product binnen een maand of wat uit de verkoop wordt genomen.

Ritter Sport Noir Supérieur bijvoorbeeld, is ter plaatse al tijden nergens meer te koop. Anders dan de Ritter varianten zonder echte chocolade, maar met nootjes, vanillepoeder, en extra suiker d’rin.

Misschien moest ik dit weblog daarom eens gaan gebruiken voor wat het ook kan zijn. Een medium, om een boodschap de wereld in te slingeren. Maar hoe verwend is de boodschap niet dat ik gewoon betaalbare, makkelijk te verdelen, en lekkere pure chocolade wil kunnen kopen?

Op zoek naar de puurste chocolade | 09

Melkchocolade vind ik doorgaans oneetbaar door het hoge suikergehalte van het spul. Chocolade moet niet alleen maar zoet zijn. Melkchocolade is waarschijnlijk ook alleen uitgevonden om kinderen stil te houden, door hun gebitjes dicht te kleven.

Maar goed, het heeft weinig zin om te bekritiseren wat ik normaal toch niet eet. Laat me voor de verandering eens stilstaan bij de smerigste chocolade die ik dit jaar wel heb geproefd.

Vrijwel het hele jaar stonden de pure repen van het merk Côte d’Or hoog op mijn haatlijst, alleen al omdat deze chocolade smaakt of de kartonnen verpakking er nog omheenzit.

Toch brachten de laatste weken van 2007 nog een ommekeer. Ik heb pas nu de allervieste chocolade geproefd. De firma Gross doet ditmaal zijn reputatie op de Angelsaksische markt wel eer aan. Al geef ik toe, misschien lag mijn walging niet eens aan de chocolade op zich, maar was het de toevoeging die helemaal verkeerd viel.

Nu kan zelfs de beste chocolade niet zonder toevoegingen. Suiker is hierboven al genoemd. Maar zelfs een hoog overdreven suikergehalte maakt chocolade nog niet werkelijk vies, hoogstens veel te zoet.

Vanille zit ook overal in. Zelfs onmogelijk dure merken als Valrhona of Scharffen Berger voegen altijd iets aan vanille toe. Waarbij zij zich er dan natuurlijk wel op beroepen unieke zongedroogde vanillestokjes te gebruiken, die vanzelfsprekend alleen geoogst zijn door nubiele maagden; na een voorgeschreven reinigingsritueel van een week.

J.D. Gross stopte voor de verandering eens 8% aan frambozenpuree in de mix. En het was bij iedere hap of ik chocolade te proeven kreeg die al veertig jaar in de handtas was meegedragen van een zich veel te zwaar parfumerende oude tante.

Op zoek naar de puurste chocolade | 10

Nog steeds gaat mijn zoektocht naar de lekkerste chocolade door. Al zijn er telkens tegenslagen. Steeds als ik denk een nieuwe favoriet te hebben — voor dagelijks gebruik; gewoon bij de koffie — dan stopt de verkoop na een paar weken.

Zo vaak treedt dit verschijnsel op, dat een mens er bijgelovig van worden zou. Ik was al gestopt om hier mijn nieuwe ontdekkingen te melden, maar nu mag ik al niet eens meer nieuwe ontdekkingen doen.

Het is éen van de grote nadelen van het leven in een markteconomie. Mierzoete en kleffe repen als marsen blijven eeuwig overal leverbaar. Genoeg mensen houden daar die kinderlijke voorkeur voor. Een niche-product als goede pure chocolade is meestal alleen bij de speciaalzaak te verkrijgen.

En ik wil niet blijven hamsteren, of altijd zuinig aan hoeven doen.

Aanleiding om eindelijk weer eens iets over dit onderwerp te schrijven, was overigens het ontdekken van Chocolate: a resource guide

Op zoek naar de puurste chocolade | 11

Een korte geschiedenis van chocolade [met video].

Op zoek naar de puurste chocolade | 12

Chocolade wordt getest als medicijn, om suikerzieke vrouwen tegen hartkwalen te beschermen.

Op zoek naar de puurste chocolade | 13

Wat kan er puurder zijn dan chocolade zonder melk of room erin? De Brit Damian Allsop besteedde jaren van zijn leven om uit te vinden of dit kon.

Citaat:

‘You can follow how societies were formed by following the movement of chocolate round the world. The Aztecs perfected the art of making chocolate but then they died out and the Spanish took over and changed the way chocolate was made.’ Allsop could go on forever. ‘It’s fascinating, you see,’ he says. ‘Everyone loves chocolate. There’s something wrong with you if you don’t like chocolate. You have to be lacking in something not to want to eat chocolate every day.’

in: The ‘Observer’

Citaat van de dag | 1005

Hoe geef je 50 gram thee met een waarde van 10 cent een verkoopwaarde van 3 euro?

Wouter Klootwijk, ‘Verpakking maakt het product,
maar soms is het prutswerk’