Catch-22 | chapters 22 – 32
Joseph Heller
Ook na driekwart van het boek wacht ik nog altijd op iets. Catch-22 kan twee kanten op, lijkt het. Wellicht volgt er iets waardoor ook ik de roman als een meesterwerk ga zien. Een daverend slotakkoord is goed mogelijk.
Maar evenzeer kan mijn opinie die van zo vele eerste recensies volgen indertijd; en is de roman allereerst een verzameling zwarte grappen. Waarvan de aanleiding telkens wat grimmiger wordt.
Het derde kwart van Catch-22 behandelt onder meer het imperium van Milo Minderbinder. Dat is de messofficier die iedereen vennoot heeft gemaakt in zijn zwarte handeltjes; en die daarmee symbool staat voor het kapitalisme als systeem; dat overal aan iedereen wil verdienen, ongeacht de schade daardoor toegebracht.
Zo groot is Minderbinder’s invloed, en zo onbekrompen zijn deals — want de Nazi’s delen evengoed mee — dat het eskader op een gegeven moment contractueel verplicht is om de eigen basis te bombarderen. En daarop wordt nog een leuke winst gemaakt ook. Genoeg in elk geval om vervolging door de staf van de strijdkrachten af te kopen.
Heller melkte dit gegeven weliswaar niet uit, maar toch is de uitwerking me net te schematisch, en daarmee te grof.
Net als de satire op de bureaucratie in het overige deel van het derde kwart me iets te voorspelbaar uitpakt. Als een vliegtuig van het squadron neerstort, en de inzittenden sterven, weet iedereen zeker dat ook Doc Daneeka omgekomen is. Op Doc Daneeka na dan, die heftig protesteert dat hij niet in het vliegtuig zat en nog wel degelijk in leven is.
Maar dat maakt niet uit, de ambtelijke molens zijn al in werking gezet. En in de VS verdwijnt de weduwe Daneeka dan, plotseling rijk door alle verzekeringsgelden, zonder een nieuw adres achter te laten.
[lees al mijn gedachten over de roman Catch-22 hier]
[x]#10352 fan zondag 30 september 2012 @ 11:10:41
