it is dochs oars, sûnt 2001

boeklog v: toekomstplannen

Hoewel het bijhouden van mijn boeklog nog absoluut geen last is, heb ik me toch afgevraagd hoe lang ik het experiment moet volhouden. Een jaar? Tot ik vijfhonderd boeken heb gelezen? Duizend? Of misschien als ik een favoriet boek voor de derde keer zou moeten bespreken?

Maar misschien zijn deze overwegingen allemaal onzin, en breekt het moment om te stoppen van zelf aan als ik het log als last ga ervaren.

Voorlopig zijn er plannen genoeg.

Alhoewel. In zekere zin is het vervelend dat ik al zo veel las en ook nog enig onderwijs genoten heb. Veel canonieke teksten zijn mijn ogen al eens gepasseerd. Terwijl er uit oogpunt van klantenbinding wel iets voor te zeggen zou zijn om een paar grote boeken te lezen, en daar uitgebreid mijn mening over te geven.

Raar hoe een persoonlijk leesdagboek ineens toch al van betekenis kan veranderen nu het een heel aardig aantal bezoekers per dag blijkt te trekken. Even afgezien van de invasie der Belgen komen er per dag minstens zestig mensen langs, net veertien dagen na de publieke opening.

Maar goed, wat weet ik zeker te gaan lezen de komende tijd:

• er komt een serietje over Geert Mak, zo verwacht ik, omdat me intrigeert dat hij de dingen doet die Nederlandse vakhistorici nalaten maar hadden moeten doen. Terwijl er dan toch ook iets in zijn aanpak lijkt te ontbreken dat nu nog onbenoembaar is;
• ik zal vele favorieten herlezen, zoals de vroege kortverhalen van John Updike, de verhalen van Alice Munro, en het brievenboek van Jeroen Brouwers;
• Ferdydurke
• ik wil weer eens wat filosofie lezen, maar zal me daarbij zeker beperken tot schrijvers die me niet meteen met mijn hoofd tegen de muur laten bonken. Mumford, Rorty, Achterhuis, Illich, Lolle Nauta. Schopenhauer misschien. Of Nietzsche in het Fries. Ankersmit;
• ik wil ook eens wat tijdschriften gaan recenseren, of Elsevier’s Belastinggids. De Allerhande. Het lokale huis-aan-huisblad. Ter afwisseling, als het nodig is om even iets leuks te doen

Verzoekjes mogen overigens worden ingediend, maar zekerheid dat ik zo’n boek dan ook lees is waarschijnlijk niet te geven.

Runaway
Alice Munro

[…] Alice Munro heeft gemiddeld ook maar dertig bladzijden nodig om aanmerkelijk meer te vertellen dan een Heleen van Royen doet in driehonderd, en dat ook nog eens honderd keer beter te doen. Dat komt alleen al omdat Munro het niet nodig vindt alles in detail uit te werken, maar de lezer intelligent genoeg acht zelf de details in te vullen van de vrouwenlevens die ze beschrijft. […]

boeklog 393

Consument vindt boeken te duur | 2

Elders op ’t internet deed ik mee aan een discussie over de ideale lengte van een boek. Ik zou u daar normaal niet mee vermoeien — ook al omdat een link geven niet kan — maar de daar opgeworpen bezwaren raken nogal aan waar ik hier de afgelopen weken over schreef.

De meeste boeken die nu worden uitgegeven zijn te dik, luidde de stelling. Zo was een ergernis over nogal wat non-fictie dat zo’n boek vaak niet meer is dan een uitgewerkt tijdschriftartikel.

Daarop schreef ik dat het soms nodig is om eerst een boek te schrijven, om dat tijdschriftartikel te kunnen maken. Schrijven vanuit een overzicht gaat nu eenmaal makkelijker dan schrijven vanuit chaos en een paar ideeën.

Daarnaast pestte ik de klagers er wat mee dat zij de ideale klanten waren voor de Reader’s Digest, ondanks hun elitairisme. Waardoor toch ook iets meer besef rijpte over het parasitaire uitgangspunt van die uitgeverij. Alsof ik ineens achter de glinsterende etalage van een juwelier zwart de dodelijke slavenarbeid van de goudwinning zag, en het pijnlijk korte leven van de parelduikers.

Enfin. Ik wil hier alleen nogmaals benadrukken dat het raar is dat boekverkopers laatst wel informeerden naar hoe de prijs van boeken wordt ervaren, maar niet naar of er tevredenheid is over de inhoud.

En nee, ik weet niet of het mogelijk is om wetten op te leggen aan de lengte die een boek moet hebben. Hoe veel behartigenswaardige woorden een Michael Allen daar ook aan heeft gewijd.

Eenhapscrackers als de boekenweekgeschenken in Nederland zijn meestal veel te lang. Terwijl korte boeken ook heel makkelijk tot de rijkste kunnen behoren die ik ken. Ik verwijs alleen maar naar een lievelingsboek als Het boek der omhelzingen, of een Nederlands voorbeeld als Ik ben er voor niemand.

Ook heb ik het merkwaardige effect zien optreden dat ik de korte verhalen van sommige schrijvers anders moet benaderen, om er ten volle van te kunnen genieten. Alice Munro stopt zo veel mensenleven in éen verhaal, dat ik elk daarvan vaak beter kan lezen alsof het losse romans zijn.

Hetzelfde treedt op bij het lezen van John O’Hara, die veel verhalen schreef die vooral uit dialoog bestonden. Dit genre is totaal uitgestorven, overgenomen door de soaps en het andere drama op TV. Misschien is het daarom dat ik zijn verhalen niet kan lezen als verhalen. Pas toen ik accepteerde dat elk daarvan een losstaande roman is, gaven ze mij hun waarde vrij.

Nee, er is veel meer te zeggen over de lengte van boeken dan de simpele constatering dat de meeste te dik zijn.

Wat mij betreft, geldt paradoxaal genoeg dat een boek de goede lengte heeft, als het te kort voelt. Als ik meer wil, van de auteur.

Open Secrets
Alice Munro

[…] Munro schrijft geen boeken om vrolijk in het zonnetje achter elkaar uit te lezen.

Maar uit deze verzameling blijkt bijvoorbeeld dat het nog steeds mogelijk is om interessante verhalen te schrijven die deels bestaan uit brieven. […]

boeklog 776

Onbescheiden gedachten over het korte verhaal | 2

Heeft de cultuur van een land invloed op welke literaire genres er succesvol beoefend worden? Dit is een rijkelijk pretentieuze vraag. Maar ik zou hem niet stellen als er geen duidelijk aanwijsbare reden voor was.

Zo viel me ineens op dat ik op het moment vrijwel alleen Canadese schrijvers aan het lezen ben. Alice Munro. Guy Vanderhaeghe. Mavis Gallant. En zo ik iets gemeenschappelijks over deze auteurs kan zeggen, dan toch dat ze de vitaliteit uit de Amerikaanse verhaalcultuur combineren met een grotere wereldwijsheid. En heel moeilijk is het niet om aan te tonen dat in Canada zowel de VS als de Europa invloed hebben.

In elk geval vind ik het anders moeilijk te begrijpen dat de verhalenschrijvers die mij bevallen vaak uit dezelfde culturen stammen; in taalgebied en tijd.

Duidelijk is dat in Nederland de roman de hoogste status heeft, als schrijversschepping. Maar dat verklaart mij niet geheel waarom er maar zo weinig goede verhalen zijn geschreven in onze literatuur.

Goed, Joost Zwagerman bracht een grote bloemlezing in 2005, om aan te tonen hoe rijk onze verhaalcultuur wel niet is. Alleen mislukte die poging alleen al omdat hij daarin niet het beste verzamelde, maar de verhalen waarmee auteurs zich voor het eerst lieten zien. Terwijl debuut en top toch vrij zelden samenvallen.

En het is ook niet dat ik sommige Nederlandse schrijvers al te lang ken; dat daarom alle verrassing ontbreekt. De verhalen van J.D. Salinger ken ik minstens zo lang als die van Hotz, Hermans, of Biesheuvel. Maar de Amerikaan kan ik wel om de paar jaar herlezen, en daarbij dan dezelfde emotie voelen als de allereerste keer. Zijn Nederlandse collega’s niet.

Alleen Bob den Uyl blijft bij herlezing even sterk. Maar bij hem interesseren me de apart staande verhalen het minst. Hij moet bezig zijn aan dat ene grote verhaal, waarin hij commentaar op zijn leven geeft. Dan is het goed, voor even.

Overwegingen | 1212

Het gaat niet aan om vrouwen publiekelijk op hun uiterlijk te beoordelen;
Tenzij ze er zelf voor kiezen, en via uitbuiting in een TV-programma denken een beroemd fotomodel te kunnen worden;
Maar het beeld van de ernstig vermagerde mevrouw Erica Terpstra deze week laat me toch niet los;
Dat vrouwen denken er jonger uit te zien door hun haar te blonderen, is genoegzaam bekend;
Dat enig onderhuids vet in het gezicht nogal helpt om een jeugdig aanzien te bewaren, zij nu toch ook vrij radicaal bewezen;
Click en schrik;

Ach, die jaarlijkse kerstmuziek toch. Hoe de spamfilters kreunen door de overlast van ongewenste reclame;

Onder de boeken die me vandaag werden aanbevolen door éen van de vele boekhandels die me ooit iets verkochten ook een boek waarvan ik liever niet geweten had dat het bestond;
De dochter van Alice Munro is nagegaan hoe autobiografisch haar moeders verhalen zijn;
Dat nu had de schoot van die familie niet hoeven verlaten;

Voorschotje op een mogelijke restyling van boeklog: een nutteloze container om boeken te beschrijven als ‘bundels’ is nu uitgesplitst naar genre;
Interessanter is overigens eerst om het geheel om te zetten naar de veiligste versie van WordPress;
Dan wil ik ook een mobiel leesbare versie kunnen bieden van de site — al was het maar om mijzelf ten dienste te zijn, omdat boeklog steeds meer aan extern geheugen wordt;
Dan volgt een restyling van de RSS-feeds;
En dan is het februari, zo niet april;

Prijzend | 0527

Merkwaardig hoe dat met literaire prijzen werkt. Het kan mij normaal werkelijk niet schelen wie ook maar welke eer te beurt valt;
Maar als er iemand wint die ik toevallig ook erg goed vind, is de bekroning volkomen terecht, en veel te laat gekomen;
Alice Munro krijgt de Booker International voor haar hele oeuvre — en nogmaals verdiend;

Verplichte verwijzing naar Munro op boeklog;
The Guardian heeft een hele pagina met verwijzingen naar Munro online;

Vorig jaar was ze trouwens de schrijver met de meeste verhalen in de New Yorker;

Julian Barnes las het postume werk van John Updike dat dit jaar nog uitkomt. Maar niet zonder dit van vele gedachten over de schrijver te voorzien;
Opvallendste opmerking: dat Barnes de roman Roger’s version tot Updike’s beste uitroept;
Terwijl dat boek, waarin ene Roger Lambert het bestaan van God met de computer zal bewijzen, mij vooral een pijnlijk inkijkje in de werkwijze van Updike bood.;

Ik weet meer van het werken met computers dan hij wist. En zelfs een verder uiterst getalenteerde auteur kan sommige dingen niet faken — omdat hij te veel buitenstaander is;

Ook het zo veel geprezen Microserfs van Douglas Coupland legt om dezelfde redenen te veel nadruk op de verkeerde zaken;

En bij romans, of verhalen, gaat het er nu net om het ongeloof zo lang mogelijk uit te stellen;

Alice Munro geloof ik altijd;
Behalve als ze zegt uit een soort luiheid nooit een roman te hebben geschreven;
Dat al die verhalen niet meer dan vingeroefeningen zijn;

15 in 15

Een nieuwe meme: noem binnen een kwartier 15 boeken die je gelezen hebt, en je voor altijd zullen bijblijven:

1. Saul Bellow, Herzog
2. Jeroen Brouwers, Kroniek van een karakter
3. Elias Canetti, Die Provinz des Menschen
4. Norbert Elias, Über den Prozeß der Zivilisation
5. Max Frisch, Montauk
6. Eduardo Galeano, Het boek der omhelzingen
7. Peter Handke, De last van de wereld
8. Esther Jansma, Picknick op de wenteltrap
9. Garrison Keillor, Lake Wobegon Days
10. Gerrit Komrij, Humeuren en temperamenten
11. Fernando Pessoa, Het boek der rusteloosheid | The Book of Disquiet
12. Karel van het Reve, Uren met Henk Broekhuis
13. Jean-Philippe Toussaint, De badkamer
14. John Updike, Pigeon Feathers and Other Stories
15. Rink van der Velde, Feroaring fan lucht

opmerkingen:

• aan het bijhouden van een boeklog is blijkbaar de eis gekoppeld je favorieten eens in de zoveel tijd te herbezoeken;
• te weinig vrouwen. Maar Alice Munro noch Renate Rubinstein bijvoorbeeld schreven boeken uit éen stuk; dat maakt het vrijwel onmogelijk een memorabele titel van hen te noemen;
• romans vind ik blijkbaar de moeite van het herinneren nauwelijks waard;
• een strikte keuze uit de wetenschappelijke boeken, of filosofie, had een andere lijst opgeleverd;

Aantekenen: volgend jaar opnieuw doen, en kijken of er dan iets is verschoven.

Quote of the Day | 0721

Novels are easier to read.

People settle into them. You don’t have to be quite so attentive. People are always asking me why more people don’t read short stories, given the press of time we all experience now. It would seem to be the logical form for our culture. And I think the reason is exactly the reason people don’t read poems. Because short stories are very demanding in their way. You have to be kind of clued into them, they are a world of their own, and most people find them disappointing because the best short stories are not constructed like novels. They don’t have clear endings; they don’t tell you everything; they work much more through implication. So a lot of people will read a story by Chekhov or Maupassant or Raymond Carver or Alice Munro or Mavis Gallant and they’ll wonder, “Well, what happens then?” They want you to shut the show down the way you do with a novel. And the best short story writers don’t work that way.

Tobias Wolff, ‘The Salon Interview’

Boeklog on Wolff

Friend of My Youth
Alice Munro

[…] Tien verhalen biedt Friend of My Youth, en dat betekende tien dagen leesplezier. Dit moet éen van beste, want evenwichtigste, bundels zijn van de Canadese auteur Alice Munro. […]
 
 
 

boeklog 30 viii 2009

The Beggar Maid
Alice Munro

[…] Misschien is dit daarom wel het beste boek om met Alice Munro kennis te maken. […]
 
 

boeklog 25 xi 2009

Quote of the Day | 1130

Munro reveals an endearing idiosyncrasy: “I don’t always, or even usually, read stories from beginning to end. I start anywhere and proceed in either direction.” She goes on to explain that she doesn’t read in order to find out what happens so much as to experience the world of the story, to inhabit it for a while, “wandering back and forth” in it, discovering the ways it alters her perspective. This Alice-in-Wonderland propensity, this inclination to regard fiction as a dynamic creation and the reader as a mutable participant, may provide a key to reading Munro. More than that, it suggests something provocative about the uses of fiction, about its moral purpose as well as its potential to have an impact on our lives.

Leah Hager Cohen, Alice Munro’s Object Lessons

Boeklog on Alice Munro

Een jaar in lijstjes | 2009-4

Boeklog houdt zijn inmiddels traditionele december-stop, om op 1 januari 2010 om 00:00 uur verder te gaan met de zesde jaargang.

2009 was een wisselvallig jaar voor boeklog. De server werd in het voorjaar twee keer gehackt, en begon porno te hosten, plus de bezoekers advertenties voor te zetten. Google diskwalificeerde daarop de site, waardoor de bezoekersaantallen met >90% daalden. Herstel daarvan is nog altijd niet compleet opgetreden.

Vervolgens plaatste ik zelf enige maanden later een dropdown-menu met alle auteursnamen in de layout. Waarop de machtige Google opnieuw strafte, omdat te veel dezelfde woorden nu op alle pagina’s voorkwamen, en dit verdacht was.

Eind november was er opnieuw een hack, en toen ik de gevolgen daarvan hersteld had, heel pesterig slechts enkele uren later weer éen.

In november was er ook een nominatie, en vermelding in de shortlist van de categorie ‘Beste Literatuur Weblog’ bij de Dutch Bloggies.

Maar dat waren de bijzaken. Deze boeken maakten in 2009 de meeste indruk op mij, en ja daar was slechts éen enkele roman bij:

[muis over het kaft voor een groter beeld , of bekijk het standaardoverzicht]

All Governments Lie!
Myra MacPherson
dinsdag 28 april 2009
Bad Science
Ben Goldacre
vrijdag 17 april 2009
Bekentenissen van een nieuwsgierig mens
Maarten Asscher
dinsdag 19 mei 2009
Bestaan als verleiding
Emil Cioran
dinsdag 3 maart 2009
Bonk
Mary Roach
zondag 22 februari 2009
Broken Estate
James Wood
maandag 16 februari 2009
Friend of My Youth
Alice Munro
zondag 30 augustus 2009
Gay Talese Reader
Gay Talese
woensdag 18 maart 2009
Gegeven moment
Koos van Zomeren
maandag 19 januari 2009
It All Adds Up
Saul Bellow
zondag 29 maart 2009
Knowledge Web
James Burke
donderdag 15 oktober 2009
Maples Stories
John Updike
donderdag 29 oktober 2009
Mencken Chrestomathy
H.L. Mencken
vrijdag 28 augustus 2009
Mirrors
Eduardo Galeano
maandag 27 juli 2009
Nonrequired Reading
Wislawa Szymborska
zondag 22 maart 2009
Nothing If Not Critical
Robert Hughes
zaterdag 19 september 2009
Omroepers van oproer
Piet Gerbrandy
dinsdag 28 juli 2009
Paris Review Interviews, I
donderdag 16 juli 2009
Quirkology
Richard Wiseman
woensdag 6 mei 2009
Rattle Bag
Seamus Heaney and Ted Hughes (eds.)
maandag 5 januari 2009
Raymond Chandler Papers
Raymond Chandler
vrijdag 13 maart 2009
Same Door
John Updike
donderdag 22 oktober 2009
Sir Vidia’s Shadow
Paul Theroux
vrijdag 16 januari 2009
Trein naar Pavlovsk en Oostvoorne
Toon Tellegen
woensdag 2 december 2009
Uren met Henk Broekhuis
Karel van het Reve
dinsdag 21 juli 2009
Wobegon Boy
Garrison Keillor
donderdag 29 januari 2009
World According to
Mimy Smartypants
dinsdag 1 december 2009
Yumeji Graphics
夢二グラフィック　叙情カット・図案集
donderdag 10 december 2009

Stemmen in het hoofd

BBC Radio 4 zendt deze week drie verhalen uit, van Alice Munro. Ingekorte verhalen weliswaar, maar van een perfecte lengte voor mij; al moet ik die BBC-uitzendingen van een kwartier wel zelf nog omzetten naar MP3. Podcasts moeten niet langer duren dan een veertien, vijftien minuten — meer gaat gauw vervelen.

Wat ik van die verhalen tot nu toe gehoord heb, bevalt me alleen niet zo. Misschien dat dit anders is als zo’n tekst onverwacht via mijn MP3-speler langs komt. Maar bij een audioboek, wat zo’n verhaal toch meer is dan een echte podcast, is de stem van de verteller nogal belangrijk. Zeker als het om teksten gaat van een auteur die ik al ken.

Sommige auteurs ken ik zo goed, dat ik hun boeken ook in hun geluid hoor. Lees ik Karel van het Reve, hoor ik Karel van het Reve.

Alice Munro ken ik veel minder goed. Maar bij haar hoort toch een ander geluid dan dat van de actrice die de BBC heeft ingehuurd.

Zou ik haar boeken niet hebben gelezen, had de stem die nu gekozen werd waarschijnlijk niet gestoord. Raar hoe zoiets werkt.

Boeklog over Alice Munro

The View from Castle Rock
Alice Munro

[…] Dichterbij een autobiografie zal deze schrijfster waarschijnlijk nooit komen. Tegelijk koos ze ervoor om haar leven via verhalen te vertellen; en daarbij dan stiekem hele stukken in de chronologie over te slaan.

Ook is deze bundel verhalen een familiegeschiedenis, […]

boeklog 23 ii 2010

The Love of a Good Woman
Alice Munro

[…] Een goed verhaal kan zo makkelijk zonder schokeffect, zoals een dode. […]
 
 
 

boeklog 26 iv 2010

The Progress of Love
Alice Munro

[…] En toch ik kan, ook bij de zoveelste bundel, niet anders dan Munro’s boeken benaderen alsof ze een omnibus aan romans zijn. Elk verhaal staat op zichzelf. Eén verhaal is ook ruim genoeg voor een dag. En het volgende moet daar niet te snel op volgen. […]
 

boeklog 22 ii 2011

Too much happiness
Alice Munro

[…] Tegelijk doen de plots in Munro’s verhalen er zelden toe, voor mij. Zo weet een beetje lezer heel goed wat er gebeurt in het verhaal ‘Child’s Play’, en daarom de beide meisjes vervolgens hun hele leven bindt; zonder dat ze elkaar ooit nog spreken. Het gegeven intrigeert dat iets een onuitgesproken band kán smeden; en welke vorm deze relatie dan krijgt. De aanleiding niet. […]

boeklog 18 vi 2011

Dance of the Happy Shades
Alice Munro

[…] Technisch gesproken zijn deze verhalen zelfs aan de simpele kant. Vertellingen rechtuit, zonder vooruit- of terugblik daarin.

En toch.

Fijn aan deze vroege bundel is alleen al dat de personages in de verhalen jonge mensen zijn, wat ze iets krachtigs geeft; omdat er automatisch dat gegeven ligt dat het allemaal nog goed zal komen. Later. Ooit. […]

boeklog 22 xii 2011

Alice Munro — The Nobel Prize in Literature 2013

Ha, Alice Munro. Eindelijk eens een Nobelprijswinnaar van wie ik alles las, en bijna alles besprak ook http://t.co/1B9O0Io8mE

— a.ij. van den berg (@ijsbrandt) October 10, 2013

persbericht van het Noble Prize committee

Quote of the Day

I remember reviewing Alice Munro in the Toronto Globe and Mail and saying she was as great as Chekhov, and the Canadians were surprised but happy. She has done more for the possibilities and the form of the short story than any other writer I know. You can never tell what she is going to say next – or what you the reader are going to feel next – from line to line. She appears to be in perfect control of her writing, but I interviewed her onstage once and she described how she writes enormously long versions of stories and then cuts them into shape. I admire this immensely.

‘Alice Munro: AS Byatt, Anne Enright and Colm Tóibín hail the Nobel laureate’

Boeklog over Alice Munro

Quote of the Day | 1207

Anyone who knows Munro only by reputation – all those small-town spinsters and unhappy mothers – might be surprised to know how good she is on sex. “Falling in love, falling in lust, sneaking around on spouses and enjoying it, telling sexual lies, doing shameful things they feel compelled to do out of irresistible desire, making sexual calculations based on social desperation – few writers have explored such processes more thoroughly and more ruthlessly,” writes Atwood. Writing about female sexuality, Munro says, “you are doing something that nobody will be proud of you for. When you are writing you feel a necessity to go as far as you can. You feel wrong, but still not sorry.”

Nobel prizewinner Alice Munro: ‘It’s a wonderful thing for the short story’

boeklog over Alice Munro

Quote of the Day | 1209

What impact do you think that you have on someone reading your stories, women especially?

Oh, well, I want my stories to move people, I don’t care if they are men or women or children. I want my stories to be something about life that causes people to say, not, oh, isn’t that the truth, but to feel some kind of reward from the writing, and that doesn’t mean that it has to be a happy ending or anything, but just that everything the story tells moves the reader in such a way that you feel you are a different person when you finish.

Alice Munro, ‘Noble Prize Lecture’

boeklog over Alice Munro