Kijktip 2 | The Trap
click image to play. 1.31 minutes
Het is ruim anderhalve week na de laatste uitzending op BBC2. Heeft het zin om nu nog iets van mijn gedachten over Adam Curtis’ documentairereeks The Trap te schrijven?
Ja, want ik ga er vanuit dat The Trap ook wel weer ergens online zal worden gezet. Net als de reeksen The Century of the Self, en The Power of Nightmares. Bij die gelegenheid is altijd weer terug naar hier te verwijzen. Nu heb ik er inhoudelijk tenminste nog iets over mee te delen.
Punt is dat ik vrij lang over gedaan heb om die drie delen te bekijken. Dit komt door wat ik als de grote kracht, en tegelijk als de zwakte van Curtis’ werk ervaar. Hij maakt beeldessays, en gebruikt daarbij altijd drie verschillende vertellijnen tegelijk, die maar heel zelden samenvallen; eigenlijk alleen in de korte soundbytes die geïnterviewden geven.
Curtis heeft altijd:
- Een directe verhaallijn, vaak geaccentueerd door een voice-over;
- Illustraties in beelden van die hoofdvertellijn, die door de snelle afwisseling daar ook weleens van afleiden;
- Ondersteuning door geluid en muziek, die weer niet altijd synchroon loopt met het beeld, of de hoofdvertellijn.
Om de documentairemaker op zijn gangen te volgen, is nogal wat concentratie vereist. Meer dan bij normale TV-programma’s. En ik kan die totale hypnose meestal niet altijd langer dan een kwartiertje opbrengen. Uiteindelijk zal ik ook meer dan zes uur aan die drie uitzendingen besteed hebben, en dat maakt het beeldessay dan weer een weinig efficiënte vorm van informatie-overdracht.
Maar het gaat er natuurlijk om dat Curtis op TV in de gelegenheid is om een groot publiek te bereiken met onderwerpen waarin anders maar een select groepje mensen interesse heeft. Hoe weinig mensen maar volgen actualiteitsuitzendingen, of lezen de opiniepagina’s? En hoe veel minder nog zijn benieuwd naar de abstracte politieke en economische theorieën daarachter. De vragen die op die podia niet eens aan bod komen?
De Nova’s en Netwerk’en van deze wereld hebben nog niet eens door dat het weinig informatief is om altijd maar weer politici zelf aan het woord te laten. Dat leidt maar tot beschamende propaganda. Tonen wat beleid uithaalt, zou de enige manier moeten zijn om over politiek te berichten. Maar goed, dat vraagt werk.
Curtis kijkt nu net wel wat de effecten van beleidskeuzes zijn — wat een weinig positief verhaal oplevert — en legt ook op bewonderenswaardige wijze bloot wat de motivatie achter politieke keuzes kan zijn geweest.
Tegelijk kwam hij er in The Trap niet aan toe de vragen te beantwoorden die misschien op nog een stap meer afstand te stellen zijn. Waarom tonen beleidsmakers zich keer op keer weer zo gevoelig voor modes? Modes omarmen is toch ook een leegte vullen. En is die leegte bijvoorbeeld het besef dat in een verzorgingsstaat de overheid wel steeds nieuw beleid moet presenteren om zijn zo dwingende aanwezigheid te rechtvaardigen?
En staat de cultuur hier in Europa werkelijk zo open voor Amerikaanse invloeden dat werkelijk alles wat daar en vogue raakt ook hier invloed krijgt? Enfin.
[x]#2643 fan woensdag 4 april 2007 @ 11:08:15
pom op 5 april 2007 @ 11:04:58
Mensen in staat stellen en verleiden om op nog een stap meer afstand te gaan kijken is misschien ook juist de verdienste van zo’n serie.
Ik heb het voor elkaar gekregen ze alledrie te missen; ik hoop dat je er melding van maakt als je ze eens online tegenkomt.