Helsen


click image to play. 1.48 minutes

Te lang geleden alweer plaatste ik hier een filmpje. Dat komt ook omdat ik nooit meer zo maar wat televisie kijk, en me dus zelden nog iets raars of leuks opvalt.

Wel heb ik tegenwoordig een kleine verslaving aan de Vlaamse versie van het programma ‘Man bij hond’. [Die Nederlandse niet, die is muf NCRV]. Of eigenlijk gaat het mij dan alleen om de laatste paar minuten, als Wim Helsen een gedicht komt voorlezen.

Dat kan hij goed, zoals eerder bewezen is.

En omdat hij zelf ook iets tragisch heeft, komt hij er mee weg grapjes te maken over een zelfmoordgedicht van Jan Arends.


Helsen | 2


click image to play. 1.40 minutes

Verbaasd blijf ik over de knoopjes op de linkerschouder van Wim Helsen. Alsof zijn hoofd te groot is om door de hals van zijn trui te passen.

Benieuwd ben ik trouwens ook hoeveel afleveringen na elkaar zijn opgenomen, daar, in dat herfstige parkje.

Zijn voordracht van het gedicht ‘Hoe’ van Judith Herzberg was het leukst deze week, in de Vlaamse versie van Man bijt hond. [Daar is ook een archiefje van zijn voordrachten trouwens.]


Helsen | 3 | Gedichtendag 2007

Houd een weblog maar lang genoeg bij, en op den duur ontstaan vanzelf verplichtingen. Tot nu toe heb ik sinds 2004 elk jaar aandacht besteed aan Gedichtendag. [Zie hier de afleveringen van 2004 | 2005-1 | 2005-2 | 2005-3 | 2006 ]

Het was mogelijk geweest om dit jaar eens een keer over te slaan, omdat het thema deze keer ‘stilte’ is. Maar gelukkig was daar ook nog Wim Helsen.


click image to play. 1.59 minutes


Helsen | 4


click image to play. 2.05 minutes

Wim Helsen verzorgt ook ineens een rubriek in Dagblad De Pers [pdf, blz 15], viel mij op van de week. Maar na éen aflevering kan ik daar moeilijk al een mening over hebben. Zijn dagelijkse optreden met gedichten in het Vlaamse ‘Man bijt hond’ schommelt namelijk sterk in kwaliteit.

De laatste dagen was Helsen opvallend goed op dreef. In de clip hierboven leest hij een gedicht van Herman de Coninck voor, dat normaal bijna ondraaglijk is door de wetenschap dat de dichter zijn vrouw verloor in een auto-ongeluk. Door Helsen’s meligheid eromheen blijft de emotie uit het gedicht intakt, maar wel nog te hanteren.


Helsen | 5


click image to play. 1.33 minutes

Wim Helsen nodigt tegenwoordig weleens echte dichters uit om iets te komen reciteren in de Vlaamse editie van ‘Man bijt hond’. Zo droeg Gerrit Komrij op Valentijnsdag het gedicht ‘Twee koningskinderen’ voor. En deze week had Ramsi Nasr een fragment uit een stadsgedicht.

Dat is allemaal ook aardig, maar het worden wel toneelstukjes ineens, voor de televisie. Helsen staat er dan maar wat naast, zijn best te doen neutraal te kijken.

Dus nee, het liefst zie ik toch Helsen zelf, met een gedichtenbundel in zijn hand. Daar in dat morsige parkje. Maakt niet uit hoe onnozel de verzen soms zijn die hij opleest.


Helsen | 6


click image to play. 1.13 minutes

De oogst wordt minder. Nog neemt mijn digitale videorecorder iedere weekdag tien minuten ‘Man bijt hond’ op, om er zeker van te zijn Wim Helsen niet te missen. Maar, zijn bijdragen worden steeds langer, en gaan nu regelmatig over de vier minuten heen. Daar worden ze niet beter van. Daarom ditmaal maar deze klassieker uit januari.

Toen was het trouwens evenmin herfst als nu.

alle filmpjes met Wim Helsen


Helsen | 7


click image to play. 1.55 minutes

Mooi aan ‘Vrienden van de poëzie’ is dat het Wim Helsen vaak lukt om regels die ik al heel lang ken toch nog als nieuw te laten glanzen. Enkel door de manier waarop hij ze voorleest.

Neem nu de gedichten van Nijhoff, waarvan ik er heel wat vrijwel geheel uit mijn hoofd ken. Herlees ik die zelf, sluipt daar altijd weer dezelfde overbekende dreun in. Dus lees ik ze niet, terwijl ik toch veel van die poëzie houd. Soms is het gewoon nodig dat een ander ze even op zijn manier afstoft.


Helsen | 8


click image to play. 1.33 minutes

Wat is poëzie? Dichters proberen allemaal weleens een antwoord op die vraag te geven. Eerder haalde ik al enkele van hen daarover aan, op eamelje.net. Wislawa Szymborska. Tom Lanoye. En Herman de Coninck zelfs twee keer.

Wim Helsen reciteert Rien Vroegindeweij. En die schreef het ook heel mooi op.


Helsen | 9


click image to play. 1.19 minutes

Het is inmiddels voorjaar soms, in het parkje waar Wim Helsen zijn gedichten voordraagt. En hij heeft zijn haar geknipt. Alleen lopen de uitzendingen van de ‘Vrienden van de poëzie’ wat door elkaar. Vandaag kwam Gerrit Komrij zogenaamd weer even langs, net als op Valentijnsdag.

Bij deze opname herkende een close-watcher als ik: o, het is nog een opname van die dag dat hij met de linkerpunt van zijn overhemdskraag in de trui rondliep. Dat was wel een vruchtbare werkdag.

Ditmaal in de clip weer een gedicht van Jan Arends. Omdat Arends en Helsen samen iets hebben.

[En ‘Thuis’ is de soap-serie die direct na ‘Vrienden van de poëzie’ wordt uitgezonden]


Helsen | 10


click image to play. 2.19 minutes

Wim Helsen ontvangt elke week wel een gast in zijn dagelijkse miniprogramma ‘Vrienden van de poëzie’. Dat vind ik normaal nooit de interessantste afleveringen. Hij staat er dan vaak wat al te onnozel bij neutraal te doen. Maar gisteren kwam Joke van Leeuwen langs, en dat was dan wel weer aardig.

Door hun interactie.

En zeker ook om het gedicht dat ze voorlas: “Zei ze”. Uit de bundel Wuif de mussen uit die genomineerd is voor de VSB Poëzieprijs 2007.

lees verder


Helsen | 11

De Belg is gestopt met zijn uitzendingen van ‘Man bijt hond’. Daardoor mis ik mijn dagelijkse gedicht, zoals vertolkt door Wim Helsen in zijn rubriek ‘Vrienden van de poëzie’.

Enig speuren online leert me dat mijn eigen weblog de beste bron is om toch nog eens een Helsen-filmpje te bekijken. Tja, dat is natuurlijk de bedoeling niet van dat internet. Gelukkig staat er ook wel wat op YouTube [wie immer, ohne Gewähr].


Toegedaan Venster

Vorig jaar, toen ik omstreeks deze tijd eens mijn gedachten opschreef bij een avondje televisie, was het al duidelijk. Een groot TV-kijker was ik al niet. Maar het toestel lijkt inmiddels misbaarder dan ooit.

Alleen de rechtstreekse uitzendingen van sportwedstrijden, daarin blijft de televisie onovertroffen. En ook heb ik er wel enige lol in klassieke documentaires te bekijken via de digitale themakanalen. Al gaat het daarbij al om opnames; rechtstreeks kijken is er al niet meer bij.

Verder is het aanbod me te magertjes.

Vorig televisiejaar was er elke werkdag tenminste nog zoiets om me op te verheugen als ‘Vrienden van de poëzie‘.

Dit jaar is er wekelijks weleens een aardig halfuurtje hier of daar. Verder niets. Top Gear vanavond. Of QI, op vrijdag. En de BBC heeft op de vrijdagavonden tegenwoordig ook het heel aardige History Detectives. Daarin wordt aan de hand van een voorwerp door het publiek opgestuurd een stukje verleden ontrafeld.

Een paar weken terug ging het daarin ineens over de kwaliteit van geaborteerd geitenlam, omdat het huidje daarvan zulk mooi leer opleverde om dameshandschoenen van te maken. Specialiteit van de Fransen.

Nu hoeft het mij zeker niet alle dagen over geaborteerd geitenlam te gaan op televisie; maar iets minder voorspelbaarheid zou toch wel mogen.


Vrienden van…

Veel aandacht had ik hier begin dit jaar voor de Vlaamse cabaretier Wim Helsen, en diens dagelijkse voordracht van een gedicht op TV. Zo zeer beviel me zijn ‘Vrienden van de poëzie’ dat ik later verzuchtte dat programma deerlijk te missen.

Maar Wim Helsen is weer terug. In hetzelfde ‘Man bijt hond‘.

Ditmaal heeft hij een dagelijkse serie die ‘Vrienden van het stripverhaal’ heet. En die is werkelijk te vervelend voor woorden.

Alles wat ‘Vrienden van de poëzie’ leuk maakte, ontbreekt in ‘Vrienden van het stripverhaal’. Helsen’s optreden buiten, in een herfstig park. Zijn gedartel door het beeld. Zijn vrije interpretatie van de poëzie, zijn reacties op de tekst daarna. Allemaal verdwenen. In plaats daarvan zit hij nu met een vriendje in een donkere studio dom Suske en Wiske voor te lezen.
 

Gelukkig hebben we de filmpjes nog…
 
 
 
 
 
 


Televisiejaar 2007

  1. The Genius of Photography, een documentairereeks die werd uitgezonden op BBC 4 — niet eerder behandeld op eamelje.net, maar uiteindelijk de enige serie die ik in zijn geheel meer dan éen keer bekeken heb;
  2. The Trap, een documentairereeks van Adam Curtis, eerder beschreven hier [met clipje];
  3. Vrienden van de poëzie, van Wim Helsen, regelmatig eerder beschreven hier [met clipjes];

Gedichtendag 2008

Net zoals een tijdschrift krijgt een weblog op den duur ook publicatiecycli. Hetzelfde onderwerp komt steeds weer terug, om dan net even anders behandeld te worden. En dus wordt het ook elk jaar weer Gedichtendag. [Zie hier de afleveringen daarover van 2004 | 2005-1 | 2005-2 | 2005-3 | 2006 | en 2007 ]

Misschien moet ik voortaan maar elk jaar hetzelfde filmpje plaatsen, waarin Wim Helsen een gedicht van Rien Vroegindeweij voordraagt. Dat is genoeg. Beter kan het toch niet gezegd worden.


click image to play. 1.33 minutes

Gedichtendag 2009

Net zoals een tijdschrift krijgt een weblog op den duur ook publicatiecycli. Hetzelfde onderwerp komt steeds weer terug, om dan net even anders behandeld te worden. En dus wordt het ook elk jaar weer Gedichtendag. [Zie hier de afleveringen daarover van 2004 | 2005-1 | 2005-2 | 2005-3 | 2006 | 2007 | en 2008]

Misschien moest ik voortaan maar elk jaar hetzelfde filmpje plaatsen, waarin Wim Helsen een gedicht van Rien Vroegindeweij voordraagt. Dat is genoeg. Beter kan het toch niet gezegd worden. Alleen staat dat gedicht en dat filmpje al twee maal online hier. Daarom maar een andere aflevering uit die prachtige reeks van toen. Inmiddels twee jaar geleden al weer. De aflevering van 31 januari 2007:


click image to play. 2.13 minutes