TLM: Philosophy and Literature
Italo Calvino
Dit opiniestuk uit 1967 voor de Times Literary Supplement zal geen diepe sporen achterlaten bij me, omdat ik het nooit eens zal kunnen worden met Calvino’s uitgangspunt in dit betoog. Alle wetenschap is fictie voor mij, ook de harde natuurwetenschappen; een voorlopig verhaal dat altijd verbeterd moet kunnen worden. Maar juist filosofie voegt zelden of nooit iets toe aan echt begrip over wereld. Eerder nog zullen romans dit kunnen doen.
Italo Calvino begon zijn tekst namelijk met de stelling dat filosofie en literatuur vijandige tegenstellingen zijn. Want filosofen kijken naar de chaos die de wereld is en brengen daar met strenge blik regelmaat in aan. Terwijl schrijvers zulke kennis van filosofen vervolgens misbruiken door harde regels weer diffuus te maken, door verhalen te vertellen waarin de ontdekte wetmatigheden slechts een uitgangspunt zijn.
Geluk zag hij nog wel dat elke ontdekte waarheid van filosofen een tijdelijke waarheid zal zijn. Al speelde dat op dat moment in de tijd natuurlijk zeer. Calvino brak ooit met de Communistische partij — alleen was er altijd ook Marx nog als filosoof.
De enige interessante stelling die hij inneemt, is dat de echt intellectuele roman iets uit het verleden zou zijn. Boeken als Der Zauberberg, of Der Mann ohne Eigenschaften zouden inmiddels niet meer geschreven worden.
Had hij toch buiten de Amerikanen gerekend…
* lees al mijn woorden over The Literature Machine hier.
[x]#14655 fan zaterdag 3 november 2018 @ 10:47:07
