Zij en ik | over actie en reactie
zij: | En, heb je verder nog spannende dingen meegemaakt? |
ik: | Spannend weet ik niet. Er heeft wel iemand een wat botte en onhandige persiflage op mijn boeklog online gezet. |
zij: | Link! Link! Link… |
ik: | Ik weet niet of dat lukt. |
zij: | Lafbek. |
ik: | Nee, zo zit dat niet. Het is een nogal knullig stuk op een nog knulliger website. De makers daarvan hebben werkelijk geen enkel idee van wat een website normaal bruikbaar maakt. Hier, je moet een heel eind naar beneden scrollen voor: boeklog op goloch… 1 |
zij: | Het is toch niet in het Fries? O, wacht even. Even lezen. |
[…]
zij: | O. Ja. Dus. Eerlijk gezegd kan ik me ook nog bijna voorstellen dat je soms zo overkomt, bij mensen die je niet kennen. Maar wat dacht je toen je het las? |
ik: | Dat heeft nog behoorlijk lang geduurd, dacht ik. Boeklog roept een soms merkwaardig felle haat op bij instabiele mensen, dat was al vanaf de eerste weken zo. Vreemd maar waar. |
zij: | Dat vertelde je vaker, ja. Verschrikkelijk. |
ik: | Ik vind het tenminste merkwaardig dat zulke mensen uitgebreid de moeite nemen om mij haatmails te sturen. Zielig ook. En de mevrouw waarvan ik vermoed dat die het stuk geschreven heeft, ergert zich waarschijnlijk om nog een paar redenen meer… |
zij: | Leg uit. |
ik: | Ik kan in het Fries schrijven, maar doe dat bijna nooit. En om éen of andere reden wordt dat door sommigen als landverraad gezien, of zoiets primitiefs. Verder heb ik vorig jaar op meerdere plaatsen over de debuutroman van mevrouw geschreven dat die in de kern al niet deugt. |
zij: | En wie ben jij dan wel om je dat oordeel aan te matigen. |
ik: | Precies. |
zij: | Nou ja, het niveau van dat stukje nodigt niet uit om meer van haar te lezen. Staat die recensie van haar roman op je boeklog? |
ik: | O ja. Maar die is te vriendelijk. |
zij: | Jaja, dat zeg je nu… |
ik: | Boeklogjes zijn momentopnamen, meestal van vlak na het lezen. Maar het inzicht over een boek kan verder rijpen. Bovendien is het een Fries boek. Daar blijf je automatisch wat vriendelijker voor. Helaas. Als ik mijn normale kritische oordeel handhaaf bij het lezen van het doorsnee Friese boek, blijft er heel weinig van over. Er worden hier wel erg makkelijk boeken uitgegeven. Omdat elke uitgave ook de taal bevordert, en daarom toch wel gesubsidieerd wordt, door de provincie. Dat vind ik overigens niet alleen. Iemand als Eeltsje Hettinga klaagde bijvoorbeeld altijd al dat de literaire criteria voor uitgave veel hoger zouden moeten. |
zij: | Maar wat is er mis dan met dat boek? |
ik: | Het vertelperspectief maakt het boek meteen al ongeloofwaardig. En dat lijkt me een nogal fundamentele fout. Een fout die een beetje uitgever direct had moeten zien. |
zij: | Dat is me nog te vaag. Daar begrijp ik niets van. |
ik: | Die mevrouw wil de lezer mee laten beleven hoe het is om gek te zijn. Maar daarvoor gebruikt ze een ik-perspectief. Die keuze kan logisch niet. En bovendien wordt het boek daardoor meteen zo plat als een dubbeltje. |
zij: | Begrijp ik nog steeds niet. |
ik: | Het principiële probleem van iemand die gek is, is dat die niet weet dat die gek is. Punt. Die is daarmee niet te vertrouwen als verteller in een boek. |
zij: | Goed, en dan? |
ik: | Kijk, iedereen heeft natuurlijk waanvoorstellingen. ’s Nachts. En die wanen heten dan dromen. Maar het is bij het wakker worden al nauwelijks mogelijk om een ander te vertellen waar die dromen over gingen. Vertellen is dan al meteen reconstrueren. En dromen is meestal leuk, maar andermans dromen zijn juist verschrikkelijk vervelend. Zo zit het ook met de wanen in die roman. Die zijn later geconstrueerd, als ze al niet bedacht zijn, en toch doet de schrijfster alsof ze op dat moment spelen. Dat kan hoor. Dat mag. Maar die reconstructies zouden niet zo onhandig overkomen als er een ander vertelperspectief was gekozen. Nu is die roman een te voorspelbaar boek geworden. Enfin. Als je met het hoofdpersonage mee wil leven in haar ellende, is het vast prachtig. Och, och, wat erg allemaal voor dat mensje. Maar als je als lezer naar lagen zoekt, of naar enige afstand en intelligentie; als je kortom normale literaire eisen stelt, dan tast je volkomen mis. |
zij: | Goed, ander onderwerp. Wat dacht je echt toen je die parodie las? |
ik: | Niets. Het ritme van een paar zinnen klopte met het mijne. Dus, of ze heeft die zinnen gekopieerd, of ik ben heel erg makkelijk te imiteren. Wat me ook weer niet raar lijkt. Mededeling gaat altijd voor vorm, bij mij. |
zij: | Maar kon je erom lachen? |
ik: | Mijn naam staat voor de verandering eens goed gespeld. Dat is uiteindelijk toch het belangrijkste, want Friezen doen dat om éen of andere reden nooit. Waar ik wel om lachen kon, was de reactie van de Friese schrijver Ate Grijpstra 2. Want, die zag de persiflage niet. Die dacht het echt dat ik een podium had gezocht op die knullige website. En hij klaagde over het lage niveau van mijn bijdrage. En vervolgens klaagde hij dat ook er veel te vaak ‘ik’ en ‘mij’ staat in mijn persoonlijke toelichting op boeklog. |
zij: | Nee! Hahaha. |
ik: | En die beste man heeft Engelse taal- en letterkunde gestudeerd. Hij zou dus geleerd moeten hebben om teksten met enig inzicht te lezen, zo hoop je toch. Voor de leerlingen op de school waar hij werkt. |
zij: | Even terug naar wat je instabiele mensen noemde. Was die roman autobiografisch, denk je? |
[x]#3772 fan zondag 20 juli 2008 @ 15:22:40
@te op 20 juli 2008 @ 16:57:10
Bêste IJsbrand,
I stand corrected…
Maar niet geheel; dat te vaak voorkomen van ‘ik’ en ‘mij’ betrek ik ook op ‘it stik’ en niet op jouw ‘persoonlijke toelichting op boeklog’.
Maar goed, dat neemt niet weg dat ik wel eens ‘oanstriid’ heb om te snel te reageren.
Ik vond het al wel een beetje verdacht dat het artikeltje op goloch niet van jouw naam was voorzien (een dead give-away, achteraf bekeken).
Nou ja, ik kan de lol er wel van inzien en jij ook gelukkig. Je ‘mirror’ was in mijn geval niet nodig geweest, want ik heb niet de gewoonte om tekst te wissen ;-)