it is dochs oars, sûnt 2001

Duddy & Augie | een verwarring
Richler vs Bellow

Het lijkt me niet waarschijnlijk dat er ook maar iemand met hetzelfde probleem kampt. Mij plaagt alleen al een tijd dat ik twee romans in mijn herinnering totaal niet uit elkaar kan houden.

Moest ik in kort bestek na vertellen waar Saul Bellow’ roman The Adventures of Augie March over gaat, dan luidt die samenvatting namelijk niet anders dan die van Mordechai Richler’s The Apprenticeship of Duddy Kravitz.

De enige verschillen die ik nog benoemen kan is dat Richler’s boek zich hoofdzakelijk in Montreal afspeelt, en Bellow voor Chicago koos als grootstad. Ook is Mordechai Richler aanmerkelijk humoristischer. In mijn herinnering tenminste.

Beide boeken beschrijven alleen ook de Bildung van een Joodse jongen uit een lagere klasse, die zich maatschappelijk wat weet op te werken. De jongens streven rijkdom na. Wat dan niet altijd op een manier verloopt die mag volgens de wet. Speelt er ook nog liefde vanzelfsprekend — die een schrijnende liefde is.

Beide boeken zijn picaresken daarbij.

In de zoveelste jaargang van mijn reeks leesprojecten ga ik daarom proberen eens iets anders te doen, door twee romans parallel geschakeld te lezen. Geen idee of dit kan. Geen idee of ik daardoor juist deze boeken niet nog meer met elkaar ga verwarren.

Ik hoop domweg op het effect dat zich vaker voordeed bij serieel lezen; dat beide boeken beter te beschrijven zijn omdat er ineens een degelijke vergelijking mogelijk is.

[ Lees al mijn gedachten over Augie March en Duddy Kravitz hier ]

Duddy & Augie | week 1
Richler vs Bellow

Plannen bedenken blijft mooi, alleen wacht er dan ook altijd de uitvoering nog. En die bepaalt pas of leuke ideeën werkelijk haalbaar zijn.

Meteen al bij het begin van mijn geplande parallelle leesestafette is duidelijk dat de gehoopte aanpak nooit werken zal. De toon van de te vergelijken boeken verschilt daarvoor te veel.

Richler’s Apprenticeship of Duddy Kravitz is een puur leesboek, dat me geen enkele moeite kost om door te nemen. De hoofdstukken zijn kort. En ze brengen veel dialoog. Zonder enige inspanning las ik in éen keer meteen al bijna een derde uit.

Saul Bellow’s Adventures of Augie March daarentegen riep direct die ene kritische opmerking weer in gedachten van Joseph Epstein. Bellow is geen schrijver om te herlezen. Slechts bij de allereerste kennismaking met een roman van hem kan zijn taal diepe indruk maken. De tweede keer al lijkt al die taalpracht leeg.

Een illusionist als Hans Klok moet het ook hebben van windmachines en mooie assistentes, om het publiek te doen laten geloven dat er heel wat te gebeuren staat.

The Adventures of Augie March is kortom een moeizamerd — en daarmee typisch een boek voor de gebruikelijke leesproject-aanpak. Daar zal ik me nog vier weken mee bezig moeten houden. Richler’s klassieker is dan al heel lang uit.

[ Lees al mijn gedachten over Augie March en Duddy Kravitz hier ]

Duddy & Augie | week 2
Richler vs Bellow

Een plan voor dit jaar was om alle boeken van Bellow te herlezen met de naam van de hoofdpersoon in de titel. Alleen ziet het er naar uit dat ik al in de eerste steken blijf. Want streven is weliswaar iets moois, maar de benodigde inspanning moet dan ook wel iets opleveren.

En The Adventures of Augie March interesseren me hoegenaamd niet. Op dit moment. In die roman staan te veel woorden in die er niet toe doen, in mijn beleving.

Wellicht komt die weerzin door het contrast met The Apprenticeship of Duddy Kravitz; dat wel een zeer vlot verteld boek is.

Hoewel ook dat boek niet helemaal probleemloos leest. Want voor Duddy Kravitz vooruit kon komen in de wereld, plaatste zijn schepper hem eerst voor problemen. En dan blijken zelfs de altijd zo vriendelijk lijkende Canadezen niet vrij van antisemitisme te zijn.

En ik wil ook daar niet altijd over lezen — hoe handig Duddy Kravitz zich overal uit mag draaien.

[ Lees al mijn gedachten over Augie March en Duddy Kravitz hier ]