Book reviews

J.M Coetzee takes another look at Bellow’s Dangling man; which happens to be one of my favourite books. For some reason I always confuse Augie March with Richler’s The Apprenticeship Of Duddy Kravitz. David Lodge reviews Pnin; another favourite.


Algemeen Dagblad, van zaterdag 3 september

verscheen ook op mijn boeklog

Als ik de Nederlandse dagbladen vergelijk met eetgelegenheden dan zijn er geen Michelin-sterren uit te delen. NRC Handelsblad biedt nog de keuken met meeste pretenties, maar de smaken zijn er niet in balans, het menu te voorspelbaar, en de rekening te hoog. De Volkskrant is een muf vegetarisch restaurant dat al tijden tevergeefs zijn best doet nieuwe cliëntèle te lokken met een frisgeschilderde taartjessalon. En het Algemeen Dagblad was altijd als eten bij Van der Valk. De bezoeker krijgt vooral veel, maar niets dat spannend of opvallend kruidig gekookt is. Al levert het menu daar soms ook weer een meevaller op, zoals de pitloze kers op de appelmoes.

Dus zette ik zelden een bek op het AD.

Maar, sinds deze week is de krant helemaal vernieuwd. Uitgeverij Wegener hief wat regionale titels op. Die gingen samen met een landelijk dagblad van een concurrerende uitgever. En het resultaat is een krant op gehalveerd formaat waarvan zelfs de makers denken dat die komende jaren tienduizenden abonnees zal verliezen.

Dat moest ik daarom eens bekijken. En het viel inderdaad niet mee. Zelfs niet met al de extra bijlagen die bij een weekendkrant horen. Deze krant bood een nieuwsgedeelte van 48 pagina’s, een sportkrant van 24, de vier extra katernen weekendfocus, reizen & auto, wonen, en diagnose van 16 pagina’s elk, en het AD Magazine van ook weer 48 pagina’s.

Het enige onderdeel van het oude Algemeen Dagblad dat ik altijd opvallend goed vond waren de pagina’s met nieuws voor consumenten, als uw recht, of de medische informatie. Dat is zo gebleven. Maar dat soort service-informatie is weer niet uniek voor een krant.

Deze editie van het AD leverde mij wel de wetenschap op dat het plaatselijke ziekenhuis hier met een vierde plaats hoog scoort in een landelijk vergelijkend onderzoek. Toch vind ik dat nog geen reden om nu maar allerlei kwaaltjes te ontwikkelen.

En tuurlijk, er waren ook wel andere kersjes op de appelmoes. Zo leerde ik uit deze krant dat er een wasmachine op de markt komt die spreekt met de stem van André van Duin. Zal je vast heel blij mee zijn als die de vloer onder water zet.

Ook opvallend was de boekenbijlage, bestaande uit twee paginaatjes in het weekendmagazine. Amper zes titels werden er besproken, waaronder een kinderboek en een thriller. Maar onder de literaire werken waren dan wel weer de laatste van John Coetzee en Ian McEwan, en de vertaling van Canetti’s Party im Blitz. Niet dat ik er verrast van opkeek dat die boeken verschenen zijn, wel dat ze hier onderwerp van een bespreking waren.

Voor de rest bood de krant mij gewoon te weinig. De nieuwsberichtjes zijn wel erg kort. Er staat nauwelijks buitenland in die krant. En zijn er columns genoeg, worden die allemaal gevuld met dat makkelijke gebabbel in plaats van een beetje op feiten gebaseerde opinie.

Goed, ook de belangrijkste concurrent van het AD zal mijn favoriete krant niet worden, maar aan De Telegraaf daar kan ik me tenminste nog weleens heerlijk ergeren. Zelfs dat genoegen was er nu niet.

Algemeen Dagblad DNL van zaterdag 3 september 2005
1ste jaargang nummer 3,
184 pagina’s
PCM Uitgevers © 2005

kranten die eerder besproken werden op mijn boeklog:
Volkskrant, weekend 26 en 27 februari 2005
Trouw, zaterdag 5 februari 2005


Coetzee

J.M. Coetzee verhaalt uitgebreid over wat kijken komt bij het vertalen van zijn boeken.

Waarbij hij, sprekend over zijn werk, terloops de roman Foe kenschetst als een boek over auteurschap. Dat had ik begrepen, maar bij mij kwam dat niet zo goed aan.

via


Life & Times of Michael K
J.M. Coetzee

[…] Coetzee slaagt er telkens in een verhaal zo op te zetten dat ik er meteen in mee wil. Maar die betovering duurt meestal hoogstens veertig pagina’s. Om een of andere reden lijkt het dan vaak of ik het boek zelf wel verder kan invullen […]

boeklog 343


Dierenleven
J.M. Coetzee

[…] Dit boekje is daarom eerder een pamflet dan iets anders. Een pamflet dat tot discussie na het lezen wil oproepen, en daarbij de therapeutische vraag stelt: wat vind jij er zelf van? […]
 
 

boeklog 410


Disgrace

Critici en schrijvers noemen Coetzee’s Disgrace de beste roman uit het Britse gemenebest van de afgelopen 25 jaar.

Had ik mijn boeklog al bijgehouden toen ik dat boek las, had er ongetwijfeld iets gestaan als dat de eerste 75 pagina’s onovertroffen schrijven laten zien, maar de vertelling daarna wat onregelmatig van kwaliteit wordt. Maar misschien is het inderdaad wel de beste roman die mij de laatste jaren onder ogen kwam. Alleen interesseren me dergelijke kwalificaties of rangordes niet zo veel.

Boeiend aan zulke lijstjes is dan wel weer dat ze me wijzen op wat ik misschien ten onrechte nooit las. Uit de top tien van ‘The Observer’ heb ik vijf boeken gelezen, maar uit de tientallen overige nominaties maar zes. Ik denk alleen toch ook dat als er een vergelijkbare ranglijst over Nederlandstalige romans wordt opgesteld, ik daarvan minder las.


Slow Man
J.M. Coetzee

[…] Het punt voor mij met Slow Man was dat het uitganspunt van deze roman hetzelfde is als van een favoriet van mij: het boek A Voice Through A Cloud. Dit werd in 1950 uitgegeven na de dood van de schrijver Denton Welch. Ook daarin gaat een man fietsen, om meteen in het begin van het boek aangereden te worden door een auto, en vervolgens de rest van zijn leven te lijden onder de ernstige gevolgen van het ongeluk.

Welch beschrijvingen over de ellende daarna voelden als echt aan; misschien omdat zijn ongeluk autobiografisch is. Coetzee weet in dit boek het lichamelijke lijden van zijn hoofdpersoon niet geloofwaardig over te brengen. […]

boeklog 574


Mascara
Ariel Dorfman

[…] Dorfman speelt met mij als lezer, door me steeds weg te houden bij verhaalelementen die me tot de vertelling zouden toelaten. J.M. Coetzee noemt dit boek in een essay achterin daarom ‘een labyrinth’. Hij moedigt de lezers ook aan om in een schema bij te houden wat er nu eigenlijk verteld wordt. […]

boeklog 797


Stranger Shores
J.M. Coetzee

[…] Er zijn boeken die misschien wel enige rijpheid van de lezer verlangen. Omdat ze zo veel meer te geven hebben aan wie mee kan oordelen waarover de auteur het heeft.

Stranger Shores van J.M. Coetzee was zo’n boek voor mij.[…]

boeklog 913


Inner Workings
J.M. Coetzee

[…] Coetzee als gids hebben, is dan ook een voorrecht. […]
 
 
 
 

boeklog 1024


Boyhood
J.M. Coetzee

[…] Er kleeft iets merkwaardigs aan de autobiografieën van schrijvers, en dat is dat die ergens allemaal op elkaar lijken. Tenminste, als het om de jeugd gaat van de auteur. […]
 
 
 

boeklog 1141


Youth
J.M. Coetzee

[…] Alle twee zijn autobiografieën bevatten een merkwaardig krachtig mengsel van wrede objectiviteit, verbazing, en mededogen.

Had hij een ander zo beschreven, dan was dit onsympathiek geweest. Nu werkt dat. […]
 

boeklog 1144


Dusklands
J.M. Coetzee

[…] in een goed boek zit ook liefde, en dat heeft Coetzee in latere romans beter begrepen. […]
 
 
 

boeklog 1157


Een jaar in boeken: 2008

Boeklog liegt weleens. Want, hoewel het lijkt of ik in 2008 meer boeken las dan eerdere jaren, was dit niet zo. Eerder waren er altijd nogal wat titels waar ik geen boeklogje aan wijdde. De echt grove teleurstellingen; al de missers die ik niet uit kreeg; en de onrijpe debuten. Geen boek is eerlijk te beoordelen op een teleurstelling over de eerste vijftig pagina’s.

Maar dit jaar waren er vooral minder miskleunen dan andere jaren. Wat ik begon, kwam meestal wel uit. Dus misschien word ik eindelijk verstandig. Of anders zakken mijn standaarden. En elk geval las ik, zeker voor mijn gevoel, duidelijk minder boeken dan normaal.

Beste illustratie daarvan: waar ik anders nog weleens een thrillertje ter hand nam om even vermaakt te worden, gebeurde dit in 2008 maar éen keer.

Wel telt de lijst over 2008 nu 325 titels. Daar trek ik de boeken en toneelstukken af die ik las als jurylid voor de Fedde Schurer-priis. Dat was werk. Dan staat er nog een VPRO-gids tussen, en een krant of wat, dus dan kom ik afgerond op 300 boeken.

30 van deze 300 achtte ik aanbevelenswaardig. Dat is 1 op de 10, en vind ik geen slecht gemiddelde.

3 van deze 30 waren van J.M. Coetzee. Dat is misschien wat overdreven.

Boek van het jaar evenwel was Eduardo Galeano’s Voices of Time, omdat ik er daarmee een eeuwig te herlezen favoriet bij heb.

Willekeurig andere cijfers over 2008:

  • 39 romans
  • 25 verhalenbundels
  • 70 essays of essaybundels
  • 36 boeken met columns

en dus vele monografieën

Populairste onderwerpen:

  • 87 autobiografische werken en biografieën;
  • 66 boeken waarin geschiedenis duidelijk een rol speelde;
  • 50 boeken over politiek;

waarbij opgemerkt zij dat sommige titels in meerdere categorieën terugkomen.


Summertime
J.M. Coetzee

[…] Veertig jaar was Coetzee verbonden aan een universiteit. En dat in de bloei van zijn leven. Het is daarom alsof de schrijver met dit boek de rekening opmaakt van wat deze tijd hem heeft opgeleverd. Daarnaast speelt er dan nog diens dubbele verhouding tot zijn geboorteland. Zuid-Afrika. En een heel positieve balans levert al dit niet op. Tegelijkertijd is daar nu niets meer aan te veranderen. […]

boeklog 13 v 2010


2011, in boeken
de 7e jaargang van boeklog in het kort

deze tekst verschijnt ook aldaar op 31 december

Boeklog publiceerde ook in 2011 minstens éen boekbesprekinkje per dag, net als in 2010. Maar dat was meteen ook het enige opmerkelijke aan het jaar.

Sterker nog. Toen ik me in de zomer bedacht dat het eigenlijk eens helemaal anders moest met dat boeklog, werd het bijhouden ineens tot last. Het nut van de zelf opgelegde plicht was er niet meer. En dat inspireerde me evenmin om nu alvast maar nieuwe wegen in te slaan.

Wel is 2011 het jaar waarin ik het idee opvatte om boeken die me anders problemen gaven projectmatig te lezenlangzaam, verspreid over vele weken.

Daarvan leerde ik dat verhalenbundels zich totaal niet voor deze aanpak lenen, en dat die het best werkt bij dikke romans. Dit projectmatige lezen zet ik daarom gewoon door, zolang dat me niet verveelt. En waarschijnlijk komt er dezer dagen ook wel ergens een lijstje online met boeken die ik zo wil gaan aanpakken de komende tijd.

Het aantal boeken dat ik eenieder zonder meer kan aanbevelen lag in 2011 lager dan normaal. Terwijl ik toch denk door het weblog en de systematische aanpak daarachter beter te kunnen inschatten welke titels me liggen, en wat niet. Enfin.

En goed, voor de cijferfetisjisten, 2011 was het jaar dat het 2000ste, en dus ook het 2011e boeklogje online verscheen. Ook daar wijdde ik enige gedachten aan.

[muis over de plaatjes om een grotere afbeelding te zien]


Diary of a Bad Year
J.M. Coetzee

[…] Naast de doordachte opinies en het gegeven dat die ergens gaan worden uitgegeven, plus het prestige dat daaraan gehecht wordt, staat het leven van de schrijver. Dat wordt onbarmhartig becommentarieerd door de vrouw die hem helpen komt, en haar partner.

Dit is al éen vondst.

Daarnaast kan de mening van dat stel op dit moment zo makkelijk nog anders worden gezien — die twee kunnen model staan voor hoe de goegemeente denkt over elitaire bezigheden als schrijven. […]

boeklog 31 xii 2011


Quote of the Day | 0309

Dear Paul,

You seem to treat sport as a mainly aesthetic affair, and the pleasures of sports spectatorship as mainly aesthetic pleasures. I am dubious about this approach, and for a number of reasons. Why is football big business, while ballet—whose aesthetic attractions are surely superior—has to be subsidized? Why is a “sporting” contest between robots of no interest? Why are women less interested in sport than men?

J.M. Coetzee, to Paul Auster

boeklog on Auster
boeklog on Coetzee


Here and Now
Paul Auster & J.M. Coetzee

[…] Wel komt Coetzee op een gegeven moment tot de wijze conclusie dat mensen liever blijven doormodderen met een situatie die ze al kennen, dan dat ze afstand durven te nemen en voor iets radicaal nieuws te kiezen.

Maar dan gaat het boek al over Israel en het Palestijnen-vraagstuk. En zijn de auteurs even een Statler & Waldorf die de kwaliteit van de politici daar spottend de maat nemen. […]

boeklog 21 v 2013


Late Essays
J.M. Coetzee

[…] En hoe zeer schrijvers ook mogen klagen over hun metier. Ik vermoed toch ook dat die daad van het ordenen van gedachten tot zinnen die uiteindelijk op papier zullen verschijnen, voor hen plezierig is om te doen.

Helemaal omdat het schrijven an sich altijd nog verrassingen kan opleveren; de poging om iets te verwoorden kan ideeën opwerpen waarvan het bestaan niet eens vermoed werd. […]

boeklog 17 i 2019