Dag blad iv

Dinsdag bracht de ‘Tijdelijke Commissie Innovatie en Toekomst Pers’ het rapport De volgende editie uit. Daarin staan vele aanbevelingen om de vooruitzichten van de journalistiek veilig te stellen. In nogal wat media werd die studie vervolgens klunzig samengevat met de oneliner: ze willen belasting op internet heffen om de kranten te steunen.

Op zich illustreerde die feitelijk onjuiste samenvatting dan wel weer aardig wat er mis is met de media in Nederland. Maar enfin.

Ook ik ben de afgelopen dagen regelmatig om een reactie gevraagd op het rapport van de Commissie Brinkman. Daar had ik alleen nooit zo’n zin in. Ik vind het rapport namelijk nogal vals. Het bevat een onvolledige en ahistorische anamnese van de patiënt, en dit maakt de gebruikte argumentatie uitermate hypocriet.

Rapporten als deze, en vele eerder, stellen altijd dat kranten zo’n enorm belang hebben als bewakers van de democratie.

Of zoals het dagblad Trouw schreef:

Waar het echt om gaat, is of onze samenleving kans ziet om op de langere termijn een journalistieke infrastructuur in stand te houden die een kwalitatief hoogwaardige en pluriforme nieuwsvoorziening garandeert.

O, boehoehoe.

Krantenuitgevers hebben sinds de jaren zeventig stelselmatig alle journalistieke controle op de lokale democratie opgeheven, omdat dit hen te veel kostte. En tegelijk de samenleving daarbij ook nog eens voor honderden miljoenen, zo niet miljarden, getild.

Maar toch gaat zo’n loonslaaf als Rimmer Mulder in een commissie zitten, om vervolgens met droef gezicht te benadrukken dat de toekomst van de journalistiek gevaar loopt. Terwijl de werkgever van deze Rimmer Mulder de afgelopen decennia in het Noorden stelselmatig alle lokale kranten en huis-aan-huisbladen heeft opgekocht, en de overgebleven concurrentie heeft uitgehongerd. Net als alle andere grote krantenconcerns in den lande deden. Omdat zij zo het nogal lucratieve monopolie op de lokale advertentiemarkt konden verwerven. Ineens was er dan nog maar éen instantie die plaatselijk de advertentietarieven vaststelde. Stelselmatig werden daarbij redacties ingekrompen, en lokale journalisten afgedankt, zodat die bladen ook nog eens nauwelijks kosten hadden.

Dit mocht allemaal in Nederland kartelland. Zolang de krantenuitgevers landelijk maar geen te dominante marktpositie kregen.

De inkomstenstroom uit deze moord- en afknijppraktijken was zo groot en lang zo stevig dat krantenconcerns maar grote kantoren bleven bouwen, en zelfs tot in deze eeuw voor honderden miljoenen vierkleurendrukpersen bleven aankopen; met een afschrijftijd van twintig jaar. Terwijl internet toen allang bestond. Terwijl allang duidelijk was dat de publicatie en distributie van het nieuws maar een fractie hoefde te kosten van wat een krant eraan uitgeeft.

Tot dit eindelijk doordrong. Omdat de inkomstenstroom uit de advertenties opdroogde.

En nu moet ik dus net doen of kranten geen commercieel product zijn, en journalistiek het belangrijkste is dat ze leveren.

Rot toch een eind op.

Er is een heel duidelijke moordenaar aan te wijzen die het toezicht op de lokale democratie de nek om heeft gedraaid. Dus waarom hoont godverdegodver niemand die dagbladuitgevers en hun vertegenwoordigers weg, nu zij ineens claimen zo noodzakelijk te zijn in de democratie?

[Dag blad i, Dag blad ii, Dag blad iii]


[x]#6002 fan zondag 28 juni 2009 @ 11:46:54